Αμέσως μετά τη γέννησή του, το νεογέννητο καθαρίζεται επιμελώς, από τυχόν υπολείμματα του αμνιακού υγρού και απελευθερώνονται έτσι, οι αναπνευστικές οδοί. Από το πρώτο κιόλας λεπτό, αξιολογείται ενδελεχώς, προκειμένου να διαπιστωθεί ότι “χαίρει άκρας υγείας”.
Aρχικά, αναγνωρίζεται ότι είναι “ικανοποιητικά” ζωηρό και δεν εμφανίζει δυσμορφίες.Για να αξιολογηθεί η γενικότερη κατάσταση της υγείας του νεογνού, από τα πρώτα λεπτά της γέννησής του, χρησιμοποιείται :
- Η “βαθμολογία κατά Apgar”
Είναι βαθμολόγηση και ταξινόμηση ταυτόχρονα, σε κλίμακα από το 0 έως το 10, παραμέτρων, που αφορούν τους καρδιακούς παλμούς, την αναπνοή, τον μυικό τόνο των άκρων, τα αντανακλαστικά και το χρώμα του δέρματος του νεογνού. Φυσιολογική βαθμολογία λαμβάνεται αυτή, που είναι ίση ή μεγαλύτερη από το 7, με άριστα το 10. - Μετράται το ύψος, το βάρος, και οι διαστάσεις της κεφαλής
- Γίνεται ο πρώτος καρδιολογικός έλεγχος του μωρού με το στηθοσκόπιο, για καρδιακό φύσημα
- Γίνεται έλεγχος νευρολογικών αντανακλαστικών
- Γίνεται αιμοληψία από τον ομφάλιο λώρο, και προσδιορίζεται η Ομάδα Αίματος και το Rhesus
Πριν την έξοδο από το Μαιευτήριο ο έλεγχος της υγείας του νεογνού ολοκληρώνεται, με τέσσερις ακόμα, σημαντικότατες εξετάσεις : - Έλεγχος για μεταβολικά νοσήματα (φαινυλκετονουρίας, συγγενούς υποθυρεοειδισμού, γαλακτοζαιμίας και ανεπάρκειας G6PD)
- Ορθοπεδική Εξέταση – κλινική εξέταση του ισχίου (για συγγενές εξάρθρημα).
Σε υποψία, γίνεται υπερηχογράφημα στο ισχίο, πριν το εξιτήριο από το Μαιευτήριο και 40 ημέρες μετά, επανάληψη με νέο υπερηχογράφημα. - Oφθαλμολογικός έλεγχος – πρώτος έλεγχος των ματιών
Ελέγχονται τα βλέφαρα, ο βολβός, η ρόδινη ανταύγεια της κόρης του ματιού για ύπαρξη συγγενούς καταρράκτη, βυθοσκόπηση. Ο έλεγχος της όρασης είναι πρώιμος. Η ανάπτυξή της, θα ολοκληρωθεί μερικούς μήνες αργότερα. Αν διαπιστωθεί παρέκκλιση από το φυσιολογικό, ή το νεογνό είναι υψηλού κινδύνου ( πρόωρο, οικογενειακό ιστορικό συγγενούς γλαυκώματος, κτλ. ) παραπέμπεται για λεπτομερέστερη εξέταση σε παιδο-οφθαλμίατρο. - Έλεγχος της ακοής με ωτοακουστικές εκπομπές (εκτίμηση της λειτουργίας του κοχλία)
Η εξέταση της ακοής από τις πρώτες ώρες ζωής του νεογνού είναι σημαντική, γιατί όσο νωρίτερα εντοπιστεί τυχόν βλάβη στη ακοή του παιδιού, τόσο γρηγορότερα αντιμετωπίζεται, και προλαμβάνονται σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της αντίληψης, και της ομιλίας του.
Ο Γυναικολόγος Μαιευτήρας κ Βαμβακάρης, συνιστά πάντα σε όλες τις μητέρες τον πλήρη έλεγχο του νεογέννητου μωρού τους, πριν την έξοδο από το Μαιευτήριο, αφού ως γνωστόν, “κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν ” σύμφωνα, με τον Ιπποκράτη – πατέρα της Ιατρικής.