Ως υπογονιμότητα ορίζεται ως η προσπάθεια να μείνει μια γυναίκα έγκυος (με συχνή επαφή) για τουλάχιστον ένα χρόνο χωρίς επιτυχία. Η γυναικεία υπογονιμότητα, η ανδρική υπογονιμότητα ή ο συνδυασμός των δύο επηρεάζει εκατομμύρια ζευγάρια σε όλο τον κόσμο.
Τόσο οι γυναικείοι όσο και αντρικοί παράγοντες επηρεάζουν την υπογονιμότητα στα ζευγάρια ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δεν μπορεί να εντοπιστεί η αιτία. Υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπείες που μπορούν να εφαρμοστούν ανάλογα με την αιτία της στειρότητας.
Το κύριο σύμπτωμα της στειρότητας είναι η ανικανότητα να μείνετε έγκυος. Ένας εμμηνορροϊκός κύκλος που είναι πολύ μεγάλος (35 ημέρες ή περισσότερο), πολύ σύντομος (λιγότερο από 21 ημέρες), ακανόνιστος ή απουσιάζει μπορεί να σημαίνει ότι δεν έχετε ωορρηξία. Υπάρχουν δε πολλές περιπτώσεις που δεν υπάρχουν συμπτώματα και απαιτούν ακόμη περισσότερη διερεύνηση.
Η ηλικία της γυναίκας είναι ένας καθοριστικός παράγοντας που θα σας οδηγήσει στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας:
- Μέχρι την ηλικία των 35 ετών, συνιστάται να προσπαθήσουν να μείνουν έγκυες για τουλάχιστον ένα χρόνο πριν από τον έλεγχο ή τη θεραπεία.
- Για ηλικίες μεταξύ 35 και 40 ετών, συζητήστε τις ανησυχίες σας με το γιατρό σας μετά από έξι μήνες δοκιμής.
- Εάν είστε άνω των 40 ετών, ο γιατρός σας μπορεί να θέλει να ξεκινήσει αμέσως τον έλεγχο ή τη θεραπεία.
Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να θέλει να ξεκινήσει τον έλεγχο ή τη θεραπεία αμέσως εάν εσείς ή ο σύντροφός σας έχετε γνωστά προβλήματα γονιμότητας ή εάν έχετε ιστορικό ακανόνιστων ή επώδυνων περιόδων, πυελική φλεγμονώδη νόσο, επαναλαμβανόμενες αποβολές, προηγούμενη θεραπεία καρκίνου ή ενδομητρίωση.
Ορισμένοι παράγοντες που επηρεάζουν την υπογονιμότητα είναι:
- Η ηλικία. Η ποιότητα και η ποσότητα των ωαρίων της γυναίκας μειώνονται με την αύξηση της ηλικίας της. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα όσο μεγαλύτερη η ηλικία τόσο πιο δύσκολη η σύλληψη και τόσο πιο μεγάλος ο κίνδυνο αποβολής.
- Το κάπνισμα. Εκτός από την καταστροφή του τραχήλου της μήτρας και των σαλπίγγων, το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής. Πιστεύεται επίσης ότι βοηθά στην πρόωρη γήρανση των ωοθηκών και καταστρέφει τα ωάρια.
- Το υπερβολικό βάρος. Το υπερβολικό βάρος μπορεί να επηρεάσει την κανονική ωορρηξία. Η επίτευξη ενός υγιούς δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα της ωορρηξίας και την πιθανότητα εγκυμοσύνης.
- Το σεξουαλικό ιστορικό. Σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις όπως χλαμύδια και γονόρροια μπορούν να βλάψουν τις σάλπιγγες. Η επαφή με πολλούς συντρόφους χωρίς προστασία αυξάνει τον κίνδυνο σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα γονιμότητας στο μέλλον.
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Θα πρέπει να μην καταναλώνετε περισσότερο από ένα αλκοολούχο ποτό την ημέρα.
- Το άγχος. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα ζευγάρια που βιώνουν ψυχολογικό στρες είχαν λιγότερα αποτελέσματα με τη θεραπεία της υπογονιμότητας. Θα πρέπει να βρείτε έναν τρόπο για να μειώσετε το άγχος στη ζωή σας πριν προσπαθήσετε να μείνετε έγκυος.
- Υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης. Πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν πως ο περιορισμός της πρόσληψης καφεΐνης σε καθημερινή βάση αυξάνουν τις πιθανότητες να μείνετε έγκυος.
Παρότι, παλαιότερα επικρατούσε η αντίληψη, ότι ο γυναικείος παράγοντας ευθύνεται περισσότερο για την αδυναμία τεκνοποίησης, εντούτοις πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα καταδεικνύουν, ότι ο ανδρικός παράγων είναι υπεύθυνος αποκλειστικά στο 20% των περιπτώσεων υπογόνιμων ζευγαριών και συνυπεύθυνος στο 40-50%.
Η εγκυμοσύνη είναι μια ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία και πολλά πράγματα επηρεαζόμουν το βαθμό γονιμότητάς σας. Η παραπάνω λίστα περιλαμβάνει μόνο μερικές από τις κοινές αιτίες της υπογονιμότητας στις γυναίκες και δεν εξαντλεί όλες τις περιπτώσεις. Μια γυναίκα που δυσκολεύεται να μείνει έγκυος θα πρέπει να μιλήσει με τον γιατρό της και να ενημερωθεί για τις πιθανές θεραπείες.
Το πιο σημαντικό στην όλη διαδικασία είναι η σωστή ενημέρωση του ζευγαριού και η διεξαγωγή όλων των απαραίτητων διαγνωστικών εξετάσεων. Οι διαγνωστικές εξετάσεις θα βοηθήσουν τον γιατρό να έχει μια πλήρη εικόνα των πιθανών αιτιών της υπογονιμότητας για να μπορέσει να προτείνει τις πιθανές θεραπείες που μπορούν να ακολουθηθούν. Υπάρχουν ένα σύνολο από διαφορετικές θεραπείες για την υπογονιμότητα με πολύ καλά αποτελέσματα.